Hôm nay ngày 4/4/2024, là ngày Tiết Thanh Mình năm nay bắt đầu. Nhịp Cầu Huế xin dược chia sẻ đôi điều về thanh minh, đạp thanh, và tảo mộ đến quý vị @everyone.
Nhắc đến tiết Thanh Minh, có lẽ người Việt Nam ít ai không biết đến câu Kiều:
“Thanh Minh trong tiết tháng ba
Lễ là Tảo mộ, hội là Đạp thanh”.
Tiết thanh minh có nơi còn gọi khác đi là “Tết thanh minh”. Tiết Thanh minh là một trong 24 tiết khí của một năm, là tiết khí thứ 5, bắt đầu sau ngày Lập xuân 45 ngày và sau ngày Đông chí 105 ngày.
Tiết Thanh minh không có ngày cố định, mà chính là ngày đầu tiên của tiết khí này và sẽ kéo dài trong khoảng 15-16 ngày. Thanh minh năm 2024 bắt đầu từ ngày 4.4.2024.
Theo mô tả từ Truyện Kiều của đại thi hào Nguyễn Du thì tiết Thanh minh hiện lên với cảnh sắc, tiết trời tươi đẹp nhất của ngày xuân.
“Tết Thanh minh” là sự kiện có ý nghĩa quan trọng về tâm linh của người Việt từ xưa đến nay. Trong Tết Thanh minh, từ sáng sớm, người thân trong gia đình đã sửa soạn một mâm lễ cúng tươm tất, đủ đầy với hoa, trái cây, bánh, nhang đèn, mang tới phần mộ của ông bà, tổ tiên. Trước khi cúng kiếng, người ta sẽ dọn dẹp lại sạch sẽ mộ phần, sửa sang lại ngôi mộ cho tươm tất, quét dọn đường đi, trồng thêm hoa tươi, cây cảnh xung quanh mộ phần để nơi này được khang trang. Tùy vào mỗi địa phương, tùy vào sản vật theo mùa, mâm cúng ở phần mộ người thân có thể với những món ăn, trái cây cúng khác nhau. Tuy nhiên lòng thành của người đi cúng là quan trọng nhất, tri ân người xưa, tưởng niệm người thân đã không còn ở bên mình, giáo dục cho con cháu, thế hệ sau về sự tri ân nguồn gốc, tổ tiên. Đây chính là khái niệm LỄ trong Tiết Thanh Minh.
Thanh minh cũng được ví và xem như là ngày HỘI nên mới có lời thơ “Lễ là Tảo mộ, hội là Đạp thanh”.
Trong nền kinh tế nông nghiệp của nước Việt xưa, cả mùa vụ có khi người ta chỉ quanh quẩn trong ngôi làng, ruộng lúa, vườn rau của mình thì tiết Thanh minh là cơ hội hiếm hoi để người người được bước ra khỏi làng. Hội đạp thanh tức là hội chơi xuân, người ta ra đồng chơi xuân, dẫm trên cỏ xanh. Người người cùng đi trẩy hội, được gặp gỡ nhau, trò chuyện, ngắm cảnh trong tiết trời lý tưởng ngày xuân như lời thơ Nguyễn Du viết trong Truyện Kiều:
“Gần xa nô nức yến anh
Chị em sắm sửa bộ hành chơi xuân”
Tuy không phải là một ngày lễ lớn, nhưng Tết Thanh Minh lại mang đậm nét văn hóa của người Việt. Đây không chỉ là dịp để gia đình quây quần, mà còn là thời điểm để chúng ta nhìn lại quá khứ, tưởng nhớ những người đã khuất và bày tỏ lòng biết ơn đối với công lao của tổ tiên. Những hành động nhỏ như tảo mộ, cúng tế và thắp hương không chỉ là nghĩa vụ mà còn là cách để giữ gìn tâm hồn trong cuộc sống hối hả hiện đại.
Trên đây là ý nghĩa Tết Thanh minh mà NHỊP CẦU HUẾ tổng hợp lại được. Hy vọng rằng những thông tin trong bài viết sẽ giúp bạn hiểu thêm về ngày lễ đặc biệt này.
💜 La Hạnh Thảo
